Sluipverbruik – de heimelijke parasiet van je energiefactuur

Het openmaken van een energiefactuur is zelden een leuk moment. Zonder elektriciteit en gas kunnen we niet leven, maar die smak geld elke maand zouden veel Belgen liever elders besteden. Het wordt nog erger: veel mensen betalen te veel voor elektriciteit en gas. Ze kiezen niet alleen voor een onvoordelig tarief maar betalen ook voor elektriciteit, gas en water dat ze eigenlijk niet nodig hebben. Sluipverbruik is een van de geniepige parasieten van je portemonnee.

Wat is sluipverbruik?

Of we nu water voor de koffie koken of op onze smartphone onze mails checken: over de elektriciteit die we elke dag gebruiken denken we evenveel na als over de zuurstof die we inademen. Omdat je voor elektriciteit en gas echter wel moet betalen, loont het de moeite om je stroom- en gasverbruik grondig onder de loep te nemen. Met ‘sluipverbruik‘ hebben we het over energie die jij ongemerkt verbruikt. Sluipverbruik kan op verschillende manieren gebeuren:

1. Huishoudapparaten die niet efficiënt functioneren, en daardoor meer energie verbruiken dan nodig (bijvoorbeeld een koelkast);
2. Standby-verbruik (van bijvoorbeeld een computerscherm).

Het gaat veelal om stekkers die in het stopcontact blijven steken en alle apparaten die in de standby-stand blijven staan: WiFi-router of microgolfovens. Het is ook steeds couranter dat die apparaten op het internet aangesloten zijn, wat het probleem van sluipverbruik nog eens verergert.

Een niet-exhaustieve lijst van mogelijke sluipverbruikers:

• Elektrische tandenborstel;
• Nachtlampje;
• Opladers;
• Computerscherm
• Slimme lampen;
• Digitale fotokaders;
• T.V.-scherm;
• Microgolfoven;
• Waterkoker;
• Hifi-installatie.

Waarom is sluipverbruik een probleem?

Te veel stroom of gas verbruiken is niet alleen slecht voor het milieu, maar kan jou ook een flinke duit kosten. Hoe hoog die kost is, hangt af van je verbruik en je contract, je type meter en je consumptieprofiel.

Schattingen voor een gemiddeld huishouden van 2 à 3 personen lopen van 114 tot 197 euro per jaar (d.w.z. tussen 210 en 360 kWh, op basis van het gemiddeld tarief in januari 2023 volgens de CREG).

Gelukkig erkende de Europese Commissie het probleem en heeft stappen ondernomen om sluipverbruik aan te pakken. Sinds 2009 moeten apparaten verplicht in standbymodus, sinds 2013 mogen ze niet meer dan 0.5 Watt verbruiken in deze standbymodus.

Voor apparaten die verbonden zijn met het internet gelden andere regels: die mogen sinds januari 2017 niet meer dan 3 à 12 Watt verbruiken. (bron: Europese Commissie)

Het gaat hier natuurlijk om huishoudtoestellen die geproduceerd worden vanaf het intreden van deze wetgeving. Jouw oude huishoudtoestellen verbruiken wellicht meer.

Hoe weet ik of ik last heb van sluipverbruik?

Gebruik je gezond verstand en ga na hoe vaak jij opladers in het stopcontact laat steken, de computer in standby laat staan en hoeveel slimme apparaten jij in huis hebt. Zijn dit er heel wat, dan heb je waarschijnlijk last van sluipverbruik.

Er bestaan ook specifieke wattmeters waar je apparaten aan kan aansluiten om hun verbruik te meten. Ze kosten meestal tussen de 15 en 20 euro.

Hoe kan ik sluipverbruik aanpakken?

Sluipverbruik aanpakken doe je door inefficiënte apparaten aan te pakken én te letten op je standbyverbruik.

Huishoudtoestellen die (te) veel energie verbruiken zijn ten eerste oude huishoudapparaten met een ongunstig energielabel. Hoeveel? Ook hier valt weer geen eenduidig antwoord op te geven. Maar heb jij een oud huishoudapparaat en ben je bang van het verbruik, dan raden wij je het volgende aan:

1. Schakel het apparaat een uur lang aan op een wattmeter en noteer het verbruik;
2. Tel hoeveel uren per dag/week jij het apparaat gebruikt;
3. Vermenigvuldig dat getal met 52 (het aantal weken in het jaar);
4. Vermenigvuldig dat getal met jouw stroomprijs per kWh.

Nu kom je te weten hoeveel dit apparaat jou per jaar kost!

We maken bij deze methode overigens wel enkele kanttekeningen:

1. Pas jouw prijs per kWh aan jouw metertype aan. Heb jij een dubbele meter of een exclusief nachtmeter, vermenigvuldig dan met deze stroomprijs.
2. Het verbruik van apparaten kan soms variëren. Een koelkast zal in putje zomer bijvoorbeeld meer moeite moeten doen om koel te blijven dan in de winter.

O.b.v. de extra kost per jaar, kan je dan overwegen of het voor jou de moeite waard is om nieuwe toestellen aan te schaffen met een goed energielabel.

Het is hier ook het moment om het te hebben over verlichting, want mocht jij je oude lampen nog niet vervangen hebben door ledlampen, dan is het nu het moment!

Ouderdom is niet de enige reden dat jouw huishoudtoestellen niet optimaal functioneren. Ook de manier waarop jij de toestellen gebruikt, heeft zijn invloed. Het is daarbij belangrijk de klassieke energiebespaartips in het achterhoofd te houden:

1. Ontdooi je diepvriezer regelmatig;
2. Gebruik je wasmachine en vaatwasmachine enkel als ze vol zijn, en kies voor een zuinig programma;
3. Schakel je oven enkele minuutjes uit voor je er klaar mee bent.

>>Meer lezen: energie besparen in de keuken

Wanneer jij je sluipverbruik wilt verminderen, begin je met het aanpakken van de grootste schuldigen. Volgens distributienetbeheerder Sibelga zijn dat volgende apparaten, telkens weergegeven met kost per jaar in euro:

Alleen al door je computer en T.V. na gebruik uit te schakelen kan je dus heel wat stroom besparen! Voor apparaten waarvoor dat niet mogelijk is, kan je een stekkerdoos met meerdere stopcontacten en aan-uitknop gebruiken. Er bestaan ook slimme stekkerdozen die je met afstandsbediening kunt uitzetten.

Bestaat er ook sluipverbruik van gas?

Ja, ook bij gas kunnen we het indirect hebben over sluipverbruik. Een slecht geïsoleerde woning leidt tot warmte- en dus ook gasverlies. Je huis (beter) isoleren is een investering die je dus zeker kan overwegen. Heb je een slecht geïsoleerd huis maar ben je nog niet klaar voor grote investeringen, dan kan zelfs het aanbrengen van een simpele radiatorfolie al een verschil maken.

Ook zuinig omspringen met warm water is een slimme manier om te besparen op gas. Een zuinige douchekop, niet te lang onder de douche staan, het zijn allemaal dingen die jouw ‘sluipverbruik van gas’ kunnen helpen verlagen.

Wat als mijn energiefactuur hoog blijft?

Heb je alles gedaan om je sluipverbruik te verminderen maar je energiefactuur daalt op termijn niet, dan kunnen daar meerdere redenen voor zijn.

Misschien is je verbruik zo hoog dat sluipverbruik maar een kleine invloed op je factuur had. 

Dan is het zaak om je energiegewoontes kritisch te bekijken en aan te passen. Onze energietips kunnen je daar bij helpen. In onze nieuwsbrief houden we je graag op de hoogte van het laatste nieuws rondom energie.

Het zou ook kunnen dat je sluipverbruik een minder grote invloed op je factuur had dan je vreesde, en dat is natuurlijk goed nieuws!

Het zou ook kunnen dat je opgezadeld zit met een onvoordelig energiecontract. Je kan nog zo je best doen je energieverbruik onder te controle te krijgen, als jij per kWh te veel betaalt, zal je altijd met een zware energiefactuur opgescheept zitten.

Bij Energie-Vergelijker.be helpen we je met plezier je factuur weer in de hand te nemen. Neem met ons contact op via info@energie-vergelijker.be, wij bekijken je huidige factuur en checken hoe ze zich verhoudt tot het marktgemiddelde. Ons voorstel is volledig vrijblijvend – waar wacht je nog op?

Bronnen:

• Comment détecter et éliminer la consommation de veille ? (z.d.). Energuide.be. https://www.energuide.be/fr/questions-reponses/comment-detecter-et-eliminer-la-consommation-de-veille/698/
• Off mode, standby and networked standby Energy consumption for products with standby and off-mode. (z.d.). ec.europa.eu. https://ec.europa.eu/info/energy-climate-change-environment/standards-tools-and-labels/products-labelling-rules-and-requirements/energy-label-and-ecodesign/energy-efficient-products/mode-standby-and-networked-standby_en
• Stromverbrauch durch Standby: einfach ausschalten! (z.d.). c02online. https://www.co2online.de/energie-sparen/strom-sparen/strom-sparen-stromspartipps/stromverbrauch-bei-standby/