Energiemarkt 4 augustus 2022 • 8 minuten
1033€ – een grote som geld, maar volgens de laatste cijfers van de CREG het totale besparingspotentieel op de Vlaamse energiefactuur.
Dit bedrag, dat is berekend op basis van de “CREG Scan”, de prijsvergelijker van de CREG, kreeg in de media al heel wat aandacht. De meeste Vlamingen betalen nog steeds te veel voor energie, en de CREG wijst daarvoor met de beschuldigende vinger naar de zogenoemde “slapende” contracten. Nochtans bestaan er wel degelijk oplossingen om dat soort slapende contracten te vermijden, zoals gecertificeerde prijsvergelijkers of een groepsaankoop.
We gaan hier dieper in op de oorzaken van die grote verschillen en op de mogelijke oplossingen voor gezinnen die nog steeds te veel betalen voor hun energie.
Niks heerlijkers dan een goede nacht slaap, maar een slapend contract vermijd je maar liever
Een slapend energiecontract is een contract dat verstreken is en niet meer beschikbaar op de markt, maar dat door de leverancier stilzwijgend verlengd wordt – ondanks een daling van de elektriciteit- en aardgasprijzen op de markt. Dit betekent dat de consument dus nog altijd dezelfde prijs betaalt die in het oud contract werd bepaald. Voor de consumenten is dat een groot probleem omdat de elektriciteits- en aardgasprijzen de laatste jaren fel zijn gedaald. We hebben het hier voor alle duidelijkheid over de eenheidsprijzen voor gas en elektriciteit, en niet over de totale energiefactuur. Want die is wel degelijk gestegen als gevolg van de hogere kosten voor transport en distributie, en door het BTW-tarief dat in september 2015 van 6 naar 21 % is gestegen.
Maandelijks publiceert de CREG infografieken, die een overzicht geven van de prijzen van de energiecontracten in België, van de goedkoopste tot de duurste. Deze infografieken zijn in feite de barometer van de energieleveranciers in België, gespreid over verschillende maanden.
Hieronder zie je de infografieken in kwestie. De gekleurde taartstukjes geven de actieve producten weer, het grijs deel geeft de slapende producten weer.
Bron: CREG
Al een paar jaar neemt de CREG nu ook slapende formules mee in haar berekeningen. In België hebben immers nog meer dan 500.000 huishoudens een slapend contract. Een veel te duur contract dus. In de ergste gevallen gaat het in Vlaanderen om een prijsverschil van 304€ voor een stroomcontract en 727€ voor een gascontract, in totaal 1033€ . Zo’n bedrag neemt natuurlijk een ongelooflijk grote – en onnodige – hap uit het budget van veel Vlamingen. Logisch dus dat de CREG hamert op dit thema.
Hoe is zo’n groot prijsverschil mogelijk voor gas en vooral voor stroom, die anno 2021 toch gewoon een basisbehoefte zijn? De uitleg is heel eenvoudig: aardgas en elektriciteit waren een aantal jaar geleden veel duurder dan nu. De afgelopen jaren zijn de groothandelsprijzen voor stroom en aardgas fel gedaald. Tussen begin 2014 en april 2021 is de indexatieparameter voor aardgas gezakt van 28 naar 17,4549€/MWh, goed voor een daling van 38%. Voor elektriciteit werd een gelijkaardige daling vastgesteld.
Nemen we als concreet voorbeeld een huishouden van 3 personen, dat in 2010 een stroomcontract afsloot aan een vaste eenheidsprijs van 10 c€/kWh (enkelvoudige meter) en een aardgascontract aan een vaste eenheidsprijs van 5 c€/kWh voor de duur van een jaar. In 2011 werd dit contract stilzwijgend verlengd aan hetzelfde tarief, en dit vervolgens jaar na jaar. In 2020 betaalde dit huishouden zijn stroom en aardgas dus nog altijd aan dezelfde voorwaarden, terwijl de gemiddelde vaste kost in november 2020 5,243 c€/kWh (enkelvoudige meter) voor stroom en 2,657 c€/kWh voor aardgas bedroeg.
Concreet betekent dit dus een verschil van 166€ voor elektriciteit en 469€ voor aardgas. Voor dit huishouden een verschil van in totaal 635€ in 2020. De daling van de tarieven voor stroom en aardgas heeft zich ingezet in 2014. Vermoedelijk heeft dit huishouden voor zijn energie intussen meerdere duizenden euro’s te veel betaald.
Enorme verschillen dus die dit bedrag van 700€ grotendeels verklaren.
Veel Belgen lijken relatief passief als het op hun energiecontract aankomt. Dat is niet per se luiheid – ook een gebrek aan tijd en inzicht in de energiefactuur maken dat veel mensen hun factuur betalen, maar er verder liefst niet te veel over nadenken. Dat is jammer, want er zijn snel en makkelijk mooie besparingen te realiseren.
Om de consument te helpen aan zijn energie-verlamming te ontsnappen bestaan er gelukkig een aantal oplossingen. Wil je een actief consument worden, dan heb je twee hulpmiddelen:
Hieronder geven we toelichting bij de voordelen van elk ervan en bij de personen, die volgens ons, het meest voor beide oplossingen in aanmerking komen.
Onze door de CREG gecertificeerde energievergelijker – die onlangs op Radio2 de revue passeerde – heeft tal van voordelen :
De prijsvergelijker is dus een handig middel voor personen die vertrouwd zijn met het internet en die jaar na jaar hun tariefformule willen vergelijken, met of zonder hulp van een medewerker.
Naast prijsvergelijkers zijn ook groepsaankopen voor elektriciteit en aardgas een goede manier om te besparen. Ook groepsaankopen kwamen onlangs trouwens aan bod in de media, onlang nog in De Tijd. Groepsaankopen bieden dus tal van voordelen, maar ze richten zich tot een totaal verschillend type consument :
Groepsaankopen zijn dus een essentieel en onmisbaar hulpmiddel voor personen met een slapend energiecontract en/of die hulp willen om een beter inzicht te krijgen in hun elektriciteit- en aardgascontract. Ook de energieconsulenten van de groepsaankopen zijn het hele jaar door beschikbaar, zowel per e-mail (info@wikipower.be), telefonisch (04/242.47.68) als via chat (instant messenger op onze website).
Uit de infografieken van de CREG blijkt duidelijk dat er nog altijd aanzienlijke verschillen bestaan tussen de duurste en goedkoopste stroom- en aardgasaanbiedingen. Dit is o.a. te wijten aan de slapende energiecontracten, die nochtans makkelijk te vermijden zijn. Er bestaan immers oplossingen om er zeker van te zijn dat je jaar na jaar van een scherpe energieprijs profiteert.
Zo kan je beroep doen op een door de CREG gecertificeerde online prijsvergelijker of je inschrijven voor een groepsaankoop, om zo van begeleiding op maat te profiteren. Door voor een van beide oplossingen te kiezen, zijn de Belgen zeker van de meest interessante tarieven. Op die manier worden we actieve consumenten, goed geïnformeerd over de tendensen op de energiemarkt en welke impact die hebben op onze factuur.
Sinds eind mei 2021 is het officieel: de stilzwijgende verlenging van slapende contracten loopt vanaf 2022 af. Dankzij dit besluit zullen de Belgen tot 1000 euro kunnen besparen op hun elektriciteits- en gasfactuur.
De wet bepaalt dus dat als het energiecontract dat u ondertekende niet meer bestaat wanneer het afloopt, wordt dan uw leverancier verplicht u daarvan in kennis te stellen en u een voordeliger tariefvorm aan te bieden. Twee maanden voor het einde van uw contract moet uw leverancier u een herinneringsbrief sturen en u alternatieven aanbieden, zodat u meer vrijheid hebt om over een nieuw tarief te onderhandelen.
>> Lees ook : Uitstekend nieuws: slapende contracten binnenkort verboden