Elektriciteit en gas: prijs 15 mei 2023 • 4 minuten
Ben je van plan een variabele offerte voor elektriciteit of aardgas te tekenen? Dan mag je sinds januari 2018 een maandelijkse aanpassing van de tarieven verwachten.
In oktober 2017 had de regering Michel een verrassing van formaat voor de Belgische consumenten. Ze besloot toen om het mechanisme van het veiligheidsnet, dat werd ingevoerd tijdens de voorafgaande legislatuur, op 31 december 2017 af te schaffen, met als gevolg een energiemarkt met minder transparante tarieven.
Ter herinnering, de indexering van de variabele tarieven van stroom en aardgas hangt vooral af van de groothandelsprijs van de energie. Door de belangrijke volatiliteit hiervan in België, werd er in januari 2013 beslist om de consument te beschermen door een mechanisme van een veiligheidsnet op te stellen.
Zo verzekerde de CREG jarenlang een correcte indexatie van de variabele prijzen. Hierbij moet u verstaan dat de leveranciers niet zomaar eender welke parameter konden gebruiken en ze alleen toegestaan waren om de prijzen om de drie maanden aan te passen. Bovendien zag de federale regulator erop toe dat de tarieven van stroom en aardgas de prijzen van de buurlanden niet overschreden. Dankzij deze verschillende maatregelen, werd er niet enkel voor gezorgd dat de energiefactuur binnen de perken bleef maar ook dat de energiemarkt een beetje transparant bleef.
In het kader van een energiecontract aan een variabele prijs, ontdekken de consumenten de verschillende jaarlijkse fluctuaties vaak wanneer ze hun regularisatiefactuur ontvangen tenzij ze het nieuws op de voet volgen of de online klantenzone van hun leverancier regelmatig raadplegen. Dat is in 2018 niet veranderd. Daarentegen is het mechanisme van het veiligheidsnet niet meer aan de orde.
Concreet, sinds 1 januari 2018 hebben de leveranciers het recht om de variabele prijzen van elektriciteit en aardgas maandelijks te indexeren. Bovendien kunnen ze de indexatieparameters gebruiken die ze willen. Het is niet meer nodig dat de in acht genomen waarden een direct verband hebben met de groothandsmarkten van energie. Contracten die voor die datum golden, bleven ze onveranderd: de indexatie bleef driemaandelijks.
De regering verantwoordt deze beslissing door haar wens om “de factuur meer te laten overeenstemmen met de realiteit van de markt” want de energiekosten variëren voornamelijk naargelang de seizoenen. In werkelijkheid variëren ze zelfs afhankelijk van het uur van de dag. Om die reden bijvoorbeeld, stellen de leveranciers aan de klanten die over een tweevoudige meter beschikken, al een elektriciteitstarief voor dat interessanter is tijdens de nacht en het weekend, wanneer de vraag dus zwakker is. Sommige leveranciers stellen zelfs aan Vlaamse klanten met een slimme meter “dynamische tarieven” voor, die op uurbasis variëren.
>> Lees ook: Vast of variabel tarief? Wat kies je voor je energiecontract?
In de praktijk heeft dit nieuwe systeem een minder grote stabiliteit van de prijzen teweeggebracht, omdat deze regelmatiger kunnen stijgen of dalen. Wat opnieuw voor een complexere markt zorgt. In feite is het ingewikkelder om de evolutie van de factuur te begrijpen, erop in te spelen en energie-offertes te vergelijken, aangezien het grotere aantal parameters waarmee je rekening moet houden. Met een zicht op zulke korte termijn, is er dus weinig kans om na te gaan welke energieleverancier werkelijk de goedkoopste is. Vooral als de samenstelling van deze variabele formules niet openbaar en expliciet wordt weergegeven.
Om deze struikelblokken op te lossen heeft de Vlaamse energieregulator VREG het voortouw genomen en in november 2022 een nieuwe methodologie voor het schatten van de prijzen van variabele contracten ingevoerd, die minder afhankelijk is van marktindices en het vergelijken makkelijker maakt. Enkele maanden later is deze nieuwe aanpak de norm geworden in heel België.
Denk eraan, de vrijmaking van de markt had als doel om de concurrentie te vergroten en om de consument aan te moedigen om van energieleverancier te veranderen. Ondertussen, door een gebrek aan transparantie en een duistere werking, tussen de angst om verkeerd te doen, om nog meer te betalen bij een andere onderneming of zonder stroom en gas te geraken, verkiezen sommige consumenten om niets meer te veranderen en bij dezelfde leverancier te blijven.
De oplossing lijkt begin 2023 voor de hand: kiezen voor een elektriciteits- en gascontract met vaste prijzen. Nadat de leveranciers ze uit de markt haalden als gevolg van de energiecrisis van 2021 en 2022 zijn energiecontracten met vaste prijzen terug! Het vergelijken van dit soort formules is eigenlijk makkelijker omdat de leverancier verplicht is om identieke prijzen te garanderen gedurende de volledige duur van het energiecontract. Zo vind je makkelijker hét contract dat aan je behoeftes voldoet.
>> Te ontdekken: promoties van de maand voor elektriciteits- en gascontracten
Wenst u te ontdekken welk soort formule het meest geschikt is voor u? Aarzel dan niet om ons te contacteren op info@energie-vergelijker.be, onze medewerkers nemen de tijd om uw situatie te analyseren en om het bedrag van uw potentiële besparing te berekenen!