Stijgende energieprijzen op de groothandelsmarkt: volgt jouw factuur?

Sinds het begin van 2021 stellen experts van de energiemarkt een forse stijging van de stroom- en gasprijzen op de groothandelsmarkt (ook wel ‘forwardmarkt’ genoemd) vast. Hoe zit de vork nu precies in de steel en gaat straks ook je energiefactuur omhoog?

De forwardmarkt… wat is dat?

De fowardmarkt laat je energieleverancier toe om elektriciteit en aardgas in grote hoeveelheden aan te kopen om in de nabije of verre toekomst aan privéklanten te verkopen. De prijs van de energie op de markt wordt vastgelegd op de dag van de afsluiting van het contract, ook wanneer de levering nog even op zich laat wachten. Het is dus mogelijk dat de prijzen op het moment van afsluiten heel wat lager liggen dan wanneer je contract ook effectief ingaat.

Prijsstijging op de forwardmarkt

In 2020, in volle coronacrisis, bereikten de energieprijzen historisch lage niveaus. In 2021 zijn we nog niet helemaal van het virus af, maar fabrieken, bedrijven en consumenten hebben het leven wel weer terug opgepakt en de vraag naar energie begint weer te stijgen.

Niet meer dan logisch dus dat ook de prijzen op de groothandelsmarkt gestegen zijn, met € 30 per MWh voor elektriciteit. Momenteel kost stroom daar meer dan € 80/MWh.

Welke factoren beïnvloeden de groothandelsmarkt?

Er zijn drie belangrijke factoren die bijdragen aan de stijging van de energieprijzen op de forwardmarkt.

1. Het herstel van de economie na corona

Zoals hierboven aangegeven en bevestigd door Sophie Lenoble, woordvoerdster van de CREG, “stonden de prijzen historisch laag in 2020, voornamelijk vanwege de wereldwijde pandemie. De prijzen zijn al een paar maanden weer omhoog aan het gaan, met name door de stijgende vraag.”

Het gaat kortom puur om vraag en aanbod: hoe hoger de vraag naar energie, hoe meer de prijzen stijgen en omgekeerd.

2. De prijs van een ton CO2

Ook de prijs van CO2 beïnvloedt de markt aangezien zo’n 30% van onze Belgische stroom aangemaakt wordt met gas. Op gas wordt een CO2-taks aangerekend, die dus indirect ook de stroomprijs beïnvloedt.

Tegenwoordig is de prijs van een ton CO2 € 55. Dat is heel wat meer dan een paar jaar geleden, toen die maar € 23 bedroeg. De productiekosten van grijze elektriciteit (kernenergie, kool) wegen dus nog zwaarder voor de getroffen producenten.

3. Daling van de gasopslag in Europa

De CREG bevestigt dat de gasopslag in Europa 37% onder het gemiddelde lag. Europa is dus een import- en geen exportland, wat een zekere druk zet op de energieprijzen.

Andere factoren die een rol spelen

De stijging van de energieprijzen op de groothandelsmarkt kan nog andere oorzaken hebben:

• De ongewoon lage temperaturen van de maand april en mei die de vraag deden stijgen
• Brexit, niet bepaald gunstig voor de relaties tussen het Verenigd Koninkrijk en Europa wat betreft stroom

Welke gevolgen zijn er voor de eindconsument?

Zal de stijging van de energieprijzen op de groothandelsmarkt een invloed hebben op de energiecontracten- en facturen van de consument? Dat is zeker mogelijk, aangezien leveranciers meer moeten betalen voor energie en dus ook aan hogere prijzen zullen moeten verkopen om uit de kosten te komen.

Dat wil nog niet zeggen dat we meteen in paniek moeten schieten: de prijs per kWh maakt maar 25 à 30% van het totaalbedrag van je factuur uit. Bij de prijs voor de energiemolecule zelf komen nog eens belastingen en btw, distributiekosten en heffingen.

Waar ook Sophie Lenoble ons aan herinnert is dat, als geïnformeerd consument, de beste manier om te besparen en het totaalbedrag van je factuur naar beneden te krijgen is om regelmatig de verschillende opties op de markt te vergelijken.