Tot wie moet ik me richten op de energiemarkt?

Sinds de vrijmaking van de hele Belgische energiemarkt in 2007 heeft de consument met een hele reeks nieuwe spelers te maken. Voordien was er slechts één contactpersoon, namelijk zijn intercommunale, en één producent, namelijk Electrabel.

Van de distributienetbeheerder (DNB) tot de energieleverancier over de regulatoren en ombudsdiensten … Tot wie moet je je richten voor je elektriciteits- of gasaansluiting, een verandering van leverancier of om een klacht in te dienen in het geval van een verkeerd opgenomen meterstand? Volg de gids!

De producenten van gas en elektriciteit

De producenten wekken energie op die ze vervolgens verkopen aan de energieleveranciers.

In België wordt elektriciteit geproduceerd:

• Door de kerncentrales en de gascentrales: we spreken dan van grijze energie uit een centrale opwekking;
• Door windmolens, zonnepanelen, waterkrachtcentrales,…: we spreken dan van groene energie (of hernieuwbare energie) uit een decentrale opwekking.

Wat aardgas betreft, dat tot voor kort werd ingevoerd uit Nederland, Groot-Brittannië, Noorwegen, Rusland en landen die vloeibaar aardgas produceren (Qatar): sinds 2019, en naar aanleiding van de omschakeling van rijk gas naar arm gas, staat enkel nog Nederland in deze lijst.

De transmissienetbeheerders (TNB’s)

De transmissienetbeheerders (TNB’s) staan in voor het transport van gas en/of elektriciteit via de hoogspanningslijnen en hogedrukgasleidingen:

• Elia is de transmissienetbeheerder (TNB) voor hoogspanningselektriciteit. Het bedrijf beheert het transport van elektriciteit van de energieproducenten naar de distributienetbeheerders (DNB’s);
• Fluxys is de transmissienetbeheerder (TNB) voor aardgas onder hoge druk. Het bedrijf verzekert het transport van gas van de gasterminals naar de distributienetbeheerders (DNB’s);

Als eindconsument kun je niet rechtstreeks contact opnemen met de TNB’s.

De distributienetbeheerders (DNB’s)

De distributienetbeheerders (DNB’s) brengen de elektriciteit en het aardgas van de hoogspannings/hogedruklijnen en -leidingen naar de lijnen en leidingen onder lage of middendruk/spanning en vervolgens naar jouw woning.

Ze onderhouden en ontwikkelen ook de infrastructuren (elektriciteitslijnen en gasleidingen). Bij welke DNB jij bent aangesloten, hangt af van je woonplaats:

• In Vlaanderen is Fluvius de DNB die zich ontfermt over jouw toegang tot het net;
• In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heb je met Sibelga te maken;
• Ores is de operator van de gas- en elektriciteitsnetten voor 197 Waalse gemeenten;
• In veel gemeenten in de provincie Luik is Resa de verdeler van gas en elektriciteit.

Als eindconsument kun je in contact komen met je DNB zodra het om je teller voor gas of elektriciteit gaat. De DNB’s zijn immers bevoegd voor:

• De opname van de meterstanden van je teller;
• De opening en aansluiting van een nieuwe teller;
• Stroompannes;
• De afsluiting van een bestaande teller;
• Iedere vraag om informatie over je meternummer of je EAN-code;
• Iedere vraag om informatie over je meterstanden en je verbruik;
• De plaatsing van een budgetmeter;
• Storingen of kritieke situaties op het net;
• …

De energieleveranciers

De energieleveranciers kopen de elektriciteit en/of het gas (groothandel) bij de energieproducenten aan en verkopen die door (kleinhandel) aan de Belgische huishoudens.

Wist je dit al? Sinds de vrijmaking van de energiemarkt kan van leverancier veranderen wanneer je maar wil! Bespaar meteen op je energiefactuur door de verschillende prijzen van de leveranciers te vergelijken.

Als eindconsument kom je vooral in contact met je leverancier zodra het om je energiefactuur gaat. Je leverancier van gas en/of elektriciteit bepaalt immers de prijzen per kWh die zullen bepalen wat jij betaalt voor je verbruik.

De regulatoren

De (federale en regionale) regulatoren zien toe op de goede werking van de elektriciteits- en gasmarkten.

Ze controleren de spelers op de markt (door vooral de transmissietarieven van Elia en Fluxys goed te keuren), adviseren de overheid en waken over de naleving van de belangen van de Belgische consument.

• De CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas) is de federale energieregulator in België. Een van de taken van de CREG is om de 6 maanden het sociaal tarief berekenen;
• De CwaPE (Waalse energiecommissie) is de officiële instantie die de Waalse elektriciteits- en aardgasmarkt reguleert. De CWaPE waakt over de naleving van de ‘overheidsverplichtingen’, waaronder een reeks sociale maatregelen die gezinnen in moeilijkheden moeten beschermen (zoals het sociaal tarief);
• BRUGEL is de Brusselse reguleringscommissie voor de gas- en elektriciteitsmarkt.

De bemiddelaars

In het geval van een conflict met je distributienetbeheerder (DNB) en/of je energieleverancier kun je in België rekenen op twee ombudsdiensten voor hulp bij het indienen van een klacht:

• De Ombudsdienst voor Energie (ODE): een federale en autonome dienst die zich buigt over klachten tegen gas- en elektriciteitsleveranciers voor wat betreft de kwaliteit van de klantendienst, de betaling of de betwisting van het bedrag van je factuur enz.
• De ‘Service régional de médiation pour l’énergie’ (SRME) van de Waalse CWaPE is bevoegd in het geval van conflicten met je energieleverancier en/of je DNB voor alles wat te maken heeft met de aansluiting van je teller, verkeerd opgenomen meterstanden, de plaatsing van een budgetmeter enz.

Tot wie moet je je richten?

Als je het volgende wil doen:

• Prijzen vergelijken en van energieleverancier veranderen: een vergelijkingsplatform voor energieprijzen
• Een dubbele meter laten plaatsen, een teller laten aansluiten, je EAN-code opvragen: de DNB waarbij je gemeente is aangesloten  (RESA, ORES, SIBELGA)
• Een conflict met je energieleverancier en/of DNB: de Ombudsdienst voor Energie (ODE) of de ‘service de médiation de l’énergie’ (SME) als je in Wallonië woont;
• Vragen over de tarieven die je DNB toepast of als je het bedrag van het sociaal tarief wil kennen: de CREG

---

Bronnen:

• De spelers op de energiemarkt (EIW)
• Wie doet wat op de energiemarkt? (Creg.be)