Energiemarkt 22 februari 2023 • 7 minuten
“Alle energieleveranciers zijn hetzelfde,” wordt wel eens gezegd. Maar klopt dat wel? Op het eerste gezicht lijkt dat vanzelfsprekend. Het ligt immers niet voor de hand om creatief te zijn op het gebied van energie. Grote corporaties produceren elektriciteit of gas met hun enorme productie- of ontginningsunits, de leveranciers kopen die energie in het groot aan om deze vervolgens door te verkopen aan hun klanten (gezinnen of ondernemingen).
Hoe kan je in hemelsnaam onderscheid maken tussen een ENGIE of een Luminus als hun hoofdactiviteit nagenoeg identiek is? Toegegeven, ze bieden niet dezelfde tariefformules of dezelfde bijkomende services, maar hun manier om energie te leveren is niet fundamenteel verschillend.
In België bewijst een handvol alternatieve energieleveranciers toch dat het ook anders kan. Zij zijn op de markt gekomen na de vrijmaking van de energiemarkt. Ze zijn jong en ambitieus en bieden consumenten bovendien andere manieren om energie aan te kopen. Daartoe beloven ze hun klanten groene energie die lokaal wordt geproduceerd en organiseren ze zich vaak in coöperaties. Zo richten ze zich tot de meest milieubewuste en ecologisch verantwoorde consumenten.
Wat er ook van zij, deze alternatieve energieleveranciers doen de dingen niet meer op de klassieke manier. Wij maken even nader kennis.
Tal van energieleveranciers op de Belgische markt zijn in realiteit niet Belgisch. Ze maken deel uit van internationale groepen. Denk maar aan ENGIE (vroeger Electrabel), dat tot de gelijknamige Franse groep behoort, of aan TotalEnergies, ook een filiaal van het Franse TOTAL.
Als tegenreactie zijn er al snel ondernemingen opgedoken die 100 procent lokaal beweren te zijn. Dat is met name het geval in Vlaanderen, waar verscheidene leveranciers zich op de niche van lokaal geproduceerde elektriciteit hebben gestort. Dat geldt onder meer voor Elegant, Trevion, en de inmiddels failliet gegane Vlaamse Energieleverancier.
Hun belofte? Groene energie aankopen bij Vlaamse producenten om deze vervolgens te verdelen aan Vlaamse klanten. Ze engageren zich ook om het circuit voor de elektriciteitslevering kort te houden.
>> Vergelijk je lokale energieleveranciers
Hoewel de drie hierboven vermelde leveranciers enkel met lokale producenten werken, vertellen ze niet noodzakelijk wie dat zijn. Dat is perfect begrijpelijk als je rekening houdt met de concurrentiestrijd. Toch is het niet de keuze van Bolt, een van de jongste leveranciers op de Belgische markt.
Bolt, dat eerst actief was in Vlaanderen en vandaag de dag ook Wallonië bedient, publiceert zonder complexen de lijst van elektriciteits- en gasproducenten waar de onderneming haar energie aankoopt. Zo kunnen klanten zelfs de producent van hun keuze ondersteunen, door te opteren voor windenergie van een Antwerps windmolenpark of zonne-energie van een Luiks koppel. Of die strategische positionering haar vruchten zal afwerpen? Dat moet de toekomst uitwijzen. In afwachting daarvan kunnen we de originaliteit van het concept enkel toejuichen.
Groene en lokale energie aankopen is een mooi initiatief maar wist je ook dat je nog verder kunt gaan? Wat zou je ervan denken om niet gewoon een consument te zijn maar actief bij te dragen tot de verandering? Dat wordt in België mogelijk gemaakt door vier burgercoöperaties, die tevens als leveranciers fungeren:
Maar wat houdt zo’n burgercoöperatie voor energie nu precies in? Hoewel zo’n onderneming alle klassieke functies van een energieleverancier vervult, onderscheidt ze zich door de juridische vorm van een coöperatie aan te nemen. Dat betekent dat klanten zelf aandeelhouder van de onderneming kunnen worden door aandelen te kopen.
Zo helpen ze productie-eenheden voor groene elektriciteit te financieren: windmolens, fotovoltaïsche zonnepanelen, waterkrachtcentrales, enz. De energie geproduceerd door deze eenheden wordt dan rechtstreeks verbruikt door de klanten/coöperanten.
>> Bekijk de tarieven die deze coöperaties aanbieden in onze prijsvergelijker
Voor een alternatieve energieleverancier kiezen is niet altijd vanzelfsprekend. Deze ondernemingen beschikken uiteraard niet over dezelfde financiële middelen als de grote energiegroepen en dat uit zich in verschillende aspecten (geen promoties of aanvullende diensten, geen online klantenruimte of een klantenruimte met beperkte mogelijkheden, enz.).
Toch bieden ze een voordeel dat de klassieke leveranciers niet hebben: een betere traceerbaarheid. De meeste van hen maken er namelijk een erezaak van om lokaal geproduceerde groene stroom aan te kopen.
>> Lees ook: Een groenestroomcontract, bedrog of wel degelijk milieuvriendelijk?
De uitdaging om biogas te leveren, is nog groter maar Trevion slaagt daarin dankzij zijn installaties, terwijl Aeco dit gas aankocht bij Europese producenten, toen deze coöperatie nog elektriciteit en gas leverde.
Uiteraard zijn er ook klassieke leveranciers die waardevolle inspanningen leveren om hun energie uit hernieuwbare bronnen te halen. Zij kunnen echter niet schermen met een lokale verankering.
Wist je dit? Als je wilt nagaan welke leveranciers het meest investeren in de energietransitie, kun je op het Greenpeace-klassement klikken. Energie-vergelijker heeft de indicatoren van de NGO trouwens bij wijze van aanvullende informatie geïntegreerd in onze leveranciersfiches.
Moet je je dan echt laten verleiden door een van deze alternatieve leveranciers? Die keuze moet je zelf maken op basis van je persoonlijke behoeften. Toch staat het team van Energie-vergelijker.be steeds tot je dienst voor advies. Aarzel dus niet om contact op te nemen met een van onze energiedeskundigen om te weten of een alternatieve leverancier geschikt is voor jouw verbruik.
Hoe ga je te werk als je een nieuw contract bij een alternatieve energieleverancier wilt ondertekenen? Controleer eerst of de groenestroomleverancier van je keuze daadwerkelijk energie kan leveren in je gemeente. Als het antwoord op die vraag ‘ja’ is, kun je de klassieke stappen voor een contractwijziging ondernemen:
Droom je ervan om meer te doen voor het milieu door op een andere manier energie te verbruiken? Dan vind je wellicht je gading bij de verschillende alternatieve energieleveranciers waar België rijk aan is.
Hoewel de keuze in het noorden van het land uitgebreider is, begint er ook in Wallonië een en ander te veranderen, dankzij Cociter en Bolt. Houd er echter rekening mee dat deze leveranciers doorgaans een beperkter serviceaanbod hebben dan de klassieke leveranciers aangezien het om kleinere structuren gaat.
Welke keuze maak jij? Ben je klaar om je te laten overtuigen door een lokale leverancier of coöperatie?